+1

ชื่อไทย กระสูบจุด กระสูบขีด
ชื่ออังกฤษ Eye - spot barb , Tranverse - bar'barb
ชื่อวิทยาศาสตร์ Hampala dispar [Smith] , Hampala
macralepidota [Van Hasselt]
อุปกรณ์ที่ใช้
คันเบ็ดและรอก ใช้ได้ทั้งชุดสปินนิ่งและเบทคาสติ้ง
ขนาดปานกลางขึ้นไป
สายเอ็น เลือกใช้ได้ตั้งแต่ 8 - 16 ปอนด์
ลีดเดอร์ ใช้สายเอ็นไนลอนธรรมดาขนาดใหญ่กว่า
สายเอ็น 1 - 2 เท่า

เหยื่อ ใช้เหยื่อสดได้หลายชนิด เช่น กุ้ง ปลาเล็ก
ไส้เดือน แต่เลือกใช้เหยื่อเป็นจะได้ผลมาก
กว่า โดยใช้เหยื่อลูกปลาสร้อย ปลาตะเพียน
ตัวเล็กๆ ปลาซิวแก้ว เป็นต้น แต่ส่วนมาก
นักตกปลานิยมใช้วิธีตกปลากระสูบด้วยเหยื่อ
ปลอมประเภทสปูน สปินเนอร์และปลาปลอม
ปลากระสูบทั้ง 2 ชนิด คือกระสูบจุดและกระสูบขีดนี้มีความแตกต่างกันไม่มากนัก ดังนั้นจะอธิบายลักษณะรวมของมันไปพร้อมๆ กัน ปลากระสูบเป็นปลาเกล็ดลำตัวแบนมีช่วงกว้างตรงส่วนท้องและเรียวไปทางส่วนหาง ตาโต ปากขนาดปานกลาง เกล็ดกลมขนาดใหญ่ ครีบหลังตั้งสูงเป็นก้านครีบแข็ง หางแฉกลึก มีเส้นสีดำปนแดงคาดตามแนวครีบหางทั้งด้านบนและล่าง ด้านละ 1 แถบ จุดเด่นก็คือรอยคาดสีดำตรงจุดกึ่งกลางลำตัวมองเห็นได้ชัด ลำตัวด้านบนเป็นสีเขียวปนเหลืองและเหลืองทอง ท้องสีขาว มีฟันเล็กละเอียดอยู่ทั้งขากรรไกรบนและล่าง ทั้งหมดนี้เป็นลักษณะของปลากระสูบขีด ส่วนปลากระสูบจุดนั้น ครีบหลังจะสั้นกว่ารวมทั้งครีบหางจะแคบและแฉกลึกเข้าในน้อยกว่า สิ่งที่เป็นขอแตกต่างเห็นได้ชัดคือจุดสีดำขนาดปานกลางอยู่ตรงกึ่งกลางลำตัว น้ำหนักขนาดของปลากระสูบนั้นโดยเฉลี่ยประมาณ 1 กิโลกรัม แต่ก็มีขนาดใหญ่น้ำหนักถึง 4 - 5 กิโลกรัมด้วยถ้าโตเต็มที่ เมื่อมีขนาดเล็กๆ จะอาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูง ขึ้นไล่ลูกปลาบนผิวน้ำเห็นได้ชัดเจน อาหารของประกระสูบได้แก่ ลูกกุ้ง ลูกปลา และแมลงน้ำ ปลากระสูบพบทั่วไปในแหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น แม่น้ำ ลำธารต่างๆ ปัจจุบันมีอยู่ชุกชุมตามอ่างเก็บน้ำหลายแห่ง ปลากระสูบขีดจะพบในเขตภาคกลางและภาคใต้ ส่วนกระสูบจุดนั้นจะพบมากทางภาคอีสาน ปลากระสูบเป็นปลาที่มีก้างมากพอสมควร แต่ก็สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลายชนิด เมื่อนำมาย่างรมควันและนำไปปรุงอาหารอื่นๆ จะให้รสชาติที่ดีกว่าบริโภคสด

ปลายี่สกเทศ (Labeo rohita Boche) หรือปลาโรฮู่ เป็นปลาที่นำมาจากประเทศอินเดีย เมื่อ พ.ศ. 2511 แผนกทดลองเพาะเลี้ยง บางเขน ได้นำมาขยายพันธุ์ เป็นปลาที่เลี้ยงง่าย โตเร็ว ปัจจุบันปลายี่สกเทศได้แพร่ขยายพันธุ์ไปทุกภาคของเทศ ปลาตัวนี้ถ้าปล่อยเลี้ยงในบ่ออาจจะผสมพันธุ์วางไข่ได้ อย่างไรก็ตามปัจจุบันนี้ได้มีการเพาะขยายพันธุ์โดยการฉีดฮอร์โมนผสมเทียม
การเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์

 

  ก. ลักษณะของบ่อเลี้ยง ควรจะมีขนาด 400 ตรม. ขึ้นไป จนถึงประมาณ 2 ไร่ ถ้าใหญ่มากเกินไปการจับพ่อแม่ปลาเพื่อมาผสมพันธุ์ จะทำได้ลำบาก สำหรับความลึกของบ่อควรลึกประมาณ 1.5-2.5 ม.
    ข. อาหารและการจัดการ ปลายี่สกเทศเมื่อโตเต็มวัยจะกินพืชเน่าเปื่อย ดังนั้นอาหารธรรมชาติในบ่อจึงมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของปลา อย่างไรก็ตามควรจะให้อาหารผสมสมทบด้วยในปริมาณ 1-2 % ของน้ำหนักพ่อแม่ปลาต่อวัน สำหรับการถ่ายเทน้ำ ถ้าสามารถถ่ายเทน้ำเก่าออกและเพิ่มน้ำใหม่เข้าไปประมาณเดือนละ 2 ครั้ง จะทำให้การเจริญเติบโตและการสร้างไข่ของแม่ปลาเร็วขึ้นปกติแล้วปลายี่สกเทศจะมีช่วงฤดูวางไข่ประมาณ 5 เดือน คือ เดือนเมษายน ถึงเดือนสิงหาคม อัตราการปล่อยพ่อแม่ปลาเลี้ยงในบ่อนั้น ใช้อัตราประมาณ 2-4 ตรม./ปลา 1 ตัว และสามารถปล่อยทั้งเพศผู้และเพศเมีย รวมกันในบ่อเดียวกันได้ ปลายี่สกเทศที่เราจะใช้ทำเป็นพ่อแม่พันธุ์ ควรมีอายุไม่ต่ำกว่า 1 ปี และมีขนาด 1.0 กก.ขึ้นไป

การคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์
    ในฤดูกาลผสมพันธุ์ หลังจากเลี้ยงพ่อแม่ปลาให้มีความสมบูรณ์เต็มที่แล้ว ต้องมีการคัดเลือกปลาตัวผู้และตัวเมียที่มีความสมบูรณ์เต็มที่ เพื่อมาทำการเพาะผสมเทียม ซึ่งสามารถคัดเลือกได้ ดังนี้
    ลักษณะของปลาตัวเมียที่มีไข่แก่เต็มที่ ท้องจะอูมเป่ง เมื่อจับดูจะนิ่มมาก ถ้าเอามือลูบบริเวณท้องจากส่วนหัวไปส่วนหาง จะมีความรู้สึกว่าไข่จะแยกเป็น 2 พู ชัดเจน และถ้าดูที่อวัยวะเพศ จะมีลักษณะอูมเป่งและมีสีชมพูเรื่อ ๆ
    ตัวผู้ สังเกตได้ง่าย ๆ โดยการจับที่บริเวณหูจะสากมาก ลำตัวยาวเรียว เมื่อเปรียบเทียบกับตัวเมีย ถ้าบีบตรงบริเวณก้นเบา ๆ จะมีน้ำเชื้อสีขาวขุ่นคล้ายนมสดไหลออกมา แสดงว่าปลาตัวผู้มีความสมบูรณ์ทางเพศ สามารถนำไปผสมพันธุ์ได้
ฮอร์โมนและปริมาณฮอร์โมนที่ใช้
    สำหรับฮอร์โมนที่ใช้ฉีดเร่งให้ปลายี่สกเทศวางไข่นั้นมี 2 อย่าง คือ ฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง และฮอร์โมนจากปัสสาวะของหญิงมีครรภ์
ปริมาณฮอร์โมนที่ฉีดสำหรับปลายี่สกเทศนั้น ฉีด 2 ครั้ง โดยจะใช้ฮอร์โมนสกัดด้วยหรือไม่ก็ได้ ซึ่งมีปริมาณดังนี้
          ฉีดครั้งแรก ใช้ประมาณ 0.4-1.0 โดส
          ฉีดครั้งที่ 2 ใช้ประมาณ 1.2-2.0 โดส
    ตำแหน่งที่ฉีดและช่วงเวลาในการฉีด สำหรับตำแหน่งที่ฉีดนั้นมีหลายตำแหน่ง แต่ตำแหน่งที่ง่าย ๆ มี 2 แห่ง คือ บริเวณกล้ามเนื้อใต้ครีบหลังโดยฉีดเข้ากล้ามเนื้อใต้เกล็ดปลา และบริเวณปลายสุดของครีบหลัง สำหรับช่วงเวลาของการฉีดเข็มแรกและเข็มที่สอง ใช้เวลาห่างกันประมาณ 5-6 ชม.
การรีดไข่เพื่อผสมพันธุ์
    หลังจากที่ฉีดน้ำยาผสมเข็มที่สองเข้าไปในแม่ปลาแล้วรออีกประมาณ 4-5 ชม.ก็เริ่มตรวจเช็คปลาโดยจับแม่ปลาเบา ๆ แล้วบีบที่ท้องบริเวณช่วงต้น ๆ ของรังไข่เบา ๆ ถ้าไข่ปลาพุ่งไหลออกมา แสดงว่าไข่พร้อมที่จะผสมกับน้ำเชื้อได้แล้ว นำมาเช็คลำตัวให้แห้ง แล้วรีดไข่ใส่กาละมังสะอาดและหลังจากนั้นนำตัวผู้มาเช็ดลำตัวให้แห้ง แล้วรีดน้ำเชื้อใส่ลงไปบนไข่ ใช้ขนไก่คนให้ทั่ว เพื่อให้ไข่และน้ำเชื้อผสมกันให้ทั่ว เติมน้ำลงไปเล็กน้อยคนอีกครั้งหนึ่งแล้วจึงใส่น้ำไปจนเต็ม คนให้ทั่วแล้วรินน้ำทิ้ง ใส่น้ำสะอาดทำเช่นเดิมอีกประมาณ 2-3 ครั้ง จึงนำไปฟัก

การฟักไข่
    ไข่ของปลายี่สกเทศเป็นลักษณะไข่ครึ่งลอยครึ่งจม หลังจากที่ล้างไข่จนสะอาดแล้วไข่จะดูดซึมน้ำเข้า

+1

ภาพมุมเดียวกัน สังเกตนะครับ ยังไงก็ สกเทศ

ก้ว่าน่าจะช่าย ยี่สกเหมือนกัน

ขออนุญาตเสริมข้อมูล ปลากระสูบที่ถูกพบในไทย.

1) Hampala dispar Smith,1934 กระสูบจุด.

2) Hampala macrolepidota Kuhl & Van Hasselt in Van Hasselt,1823  กระสูบขีด.

3) Hampala salweenensis Doi & Taki, 1993 กระสูบสาละวิน.

รบกวนสอบถามน้าจิรชัยสักนิดครับ กระสูบแห่งเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์เท่าที่เคยตกได้มา ที่กลางลำตัว ไม่มีทั้งขีดและจุด เข้าข่ายสายพันธ์ไหนครับ

ขอบคุณน้าๆทุกคนที่ร่วมกันแสดงความเห็นครับ

ผมมึแต่รูปนี้ หุหุ

ยี่สกหวงรังครับ

เห็นด้วยเลยครับ ยี่สก ครับ  ยี่สก จริงๆ ฟันธง
ถ้าหากว่าตกได้ด้วยเหยื่อปลอมผมว่าดีนะ
(ไม่เสียเวลาเฝ้า ตีเหยื่อปั๊บติดปุ๊บ หรือ ป๊อบๆ ตูม ม ม ..ซีด...)
ถึงแม้จะขัดกับประสบการณ์อันน้อยนิด
คือ ยี่สกไม่ล่าเหยื่อก็เถอะ
คิดกันเล่นๆ นะครับเกิดว่ายี่สกทั่วไทย
เปลี่ยนใจมากัดเหยื่อปลอมเข้าจะเป็นไง
สิ่งแรกที่ผมคิดว่าต้องทำก็คงไม่พ้น
เปลี่ยนอุปกรณ์ตีเหยื่อปลอมใหม่ครับชุดเดิมคงไม่ไหวแน่ๆครับ

เรียนน้าตึกเขียวครับ ในตำราที่ผมมีอยู่ทั้งของ อาจารย์ Smith.  อาจารย์ Rainboth. และอาจารย์Kottelat. ที่ระบุเหมือนกันคือ ในกระสูบขีด มี หางแดงและแถบดำบริเวณขอบบนและขอบล่างของครีบหางอย่างเด่นชัด เพราะฉะนั้นในส่วนของกระสูบจุด สีของครีบหางที่แตกต่างอย่างชัดเจน ถ้าเทียบกับกระสูบขีด ส่วนในเรื่องของจุดและขีดที่หายไป เท่าที่ทราบ ไม่มีการนำไประบุเป็นชนิดใหม่แต่อย่างใด จะมีก็ในส่วนของกระสูบสาละวินที่ถูกระบุเป็นชนิดใหม่ขึ้นมาเท่านั้นครับน้าตึก  ดังนั้นเรื่องของการหายไปของจุดและขีด ส่วนตัวผมคิดว่าไม่อยากให้นำมาเป็นประเด็นในเรื่องของการระบุชนิดใหม่ อยากให้ยึดในรูปแบบเดิมดีกว่าครับ แต่ถ้ามีการ revised. ในปลาชนิดนี้ รับรองครับว่าไม่พลาดที่จะนำมาเล่าให้กับคนตกปลาในเว็บแห่งนี้แน่นอนครับผม.

น้าเก่งครับ ปลาอะไรครับนั้น มันช่างหย่ายจิงๆ เหมือนปลาทองยักษ์เลย

ยอดจิงๆ

บร๊ะเจ้า

น้าเก่ง..ปลาโค่ยน้าเก่งมันกินลูกบอลเข้าไปรึครับ....

น้าเก่ง....อีก 3-4 ปี มาตกที่บ่อผมได้เลยครับ ไซ้นี้มีแน่ ๆ 

+1 ให้กำลังใจคับ  ในรูปน่าจะเป็นยี่สก นะครับ แต่ที่น่าแปลก คือว่า มันกินเหยื่อปลอมได้งัยอ่ะครับ 

ผมว่าเป็นปุ้มปุ้ย
หรือปลาในครับ
โดยเฉพาะของน้าเก่ง