บางช่วงท่านผู้นำทัพของเราต้องออกแรงเข็น อากงสุดยอดเลย
ลูกหลานเดินตามหัวก๊าก ๆ อย่างเดียว

แสงสาดดดดด ที่มาพร้อมกับเค้าของพายุโซนร้อน
(ขณะนั้นเวลาเดียวกัน ด้านล่างโดนฝนถล่มเละ)

บางช่วงก็ลงมาลุ้นคุณลุง อย่าให้คันเร่งกระแทกปลายคางหลับนะลุง
ไม่งั้นต้องช่วยกันหามลุง และ เข็นรถออกมา ...ทรมานแย่เลย

ใบไม้ที่ติดหัวลงมาขณะรถผ่าน

ได้ฟังเรื่องราวของพี่ตุ๊กแล้วก็อดเป็นห่วงไม่ได้
ทันทีที่ชาวบ้านทราบข่าวว่าจะนำกล้องมาติด
ถึงกับมีการเตรียมลงขันเด็ดหัวกันเลยทีเดียว

เพราะคิดว่าจะเอากล้องมาติดดักผู้ที่ลักลอบตัดไม้ ล่าสัตว์
เจ้าหน้าที่มือเปล่า HK จะไปสู้กับอาก้าร์ตั้ง 7 กระบอกได้ไง
ทั้งจับกุมและทำความเข้าใจในสิ่งที่เรากำลังจะทำกัน

ถามว่าโจ้เข้าไปแบบนั้นกลัวหรือเปล่า... เฉย ๆ ง่ะ อาจจะกลัวก็ได้ ไม่รู้เหมือนกัน

เบื้องสูงนั่งทำงานโต๊ะ จะรู้กันมั่งมั้ยว่าคนที่ใช้ทั้งชีวิตทำงาน เค้าเต็มที่กันแค่ไหน...

เง้อ.... ถ้ายิงแล้วจะกราบใครก่อนนอนล่ะคะ 

-----------------------------------------------------------------------------

สุดท้ายเราก็ออกมาถึงหน่วยด้วยอาการครบ 32 ค่ะ

เจ้ารอยเท้าที่เก็บมา วางไว้บนรถอีแต๊ก...เละ 
เนื่องจากปูนยังไม่แห้งดี เอาเป็นว่าครั้งหน้าไปเก็บใหม่ 

ยังมีเรื่องราวของเจ้าหน้าที่ที่หน้าเห็นใจ แต่ไร้การเหลียวแลจากหน่วยงานต้นสังกัด

พี่ปราโมทย์  ตชด.ที่ไปลาดตระเวณกับ จนท.ป่าไม้ 
แล้วถูกกับระเบิดขาขาดแขนขาด  2 ข้างขาด ขณะออกตรวจป่า
ฮ. ไปส่งไม่ถึงโรงพยาบาลที่เครื่องมือพร้อม เพราะน้ำมันไม่มี
เรื่องผ่านเลยมาเป็นสิบปี หมดอายุความ...

พอมีโครงการที่โจ้เคยเข้าไปร่วม...จัดตั้งขึ้นมาเพื่อสิ่งแวดล้อม
จึงมีการขอความช่วยเหลือในเรื่องของขาเทียม หรือ วีลแชร์
แต่ไม่สามารถทำขาเทียมได้เนื่องจากขาส่วนที่เหลืออยู่สั้นเกินไป
เราจึงหวังว่าทางโครงการฯ จะอนุมัติเงินช่วยเหลือเรื่องรถวีลแชร์ส่วนนึง
แต่ก็ถูกปฏิเสธด้วยเหตุผลอะไรไม่รู้ จำไม่ได้ รู้แต่ว่าซึ้งฝังใจมาก ๆ

แม้วันนี้โครงการฯ จะเปลี่ยนใจมาให้ความช่วยเหลือ
แต่เราก็อดคิดไม่ได้ว่า ทำไมหน่วยงานต้นสังกัดไม่เหลียวแล

ขากลับออกจากหน่วย พี่ตุ๊กชวนเราไปเยี่ยมเจ้าหน้าที่ท่านนึง
ป่วยด้วยโรคมะเร็งลำไส้ขั้นสุดท้าย เห็นพี่เค้านอนด้วยร่างกายซูบผอม
พูดไม่ได้เพราะเหนื่อย มองเห็นลูกของพี่เค้า 2 คน คนโตน่าจะอยู่ประมาณ
ป. 1 ส่วนคนเล็กคงไม่เกิน 4 ขวบ .....

ขอบคุณพี่ตั้มจ้า ทำไมขยันขุดแห้วบ่อยจังช่วงนี้ 

ย้อนกลับขึ้นไปดูอีกทีก็เหมือนอย่างที่น้าผู้ชายตาหวาน บอกจริง ๆ ด้วย 

---------------------------------------------------------------------------------------------------

ออกจากป่าด้วยความหวังว่าจะมีอะไรดี ๆ เกิดขึ้นต่อไป
ไม่คิดว่าจะได้พบข่าวเลวร้ายจากอีกฟากนึงของผืนป่า...

ร้างไพร - คาราวาน

ภูเขาไม่เหลือเงาไม้บัง เหมือนดังคนไม่มีเสื้อผ้า
แดดส่องหล้า ฟ้าส่องหลัง ก็หอมดังบ้านเราถูกเผาไฟ

    น้ำรินเคยอาบกินมานาน แข็งปานดินไม่มีน้ำไหล
    ให้พี่น้องจงจำเอาไว้ พนาไพรคือหัวใจของเรา

โอ โอ้ โอ....หัวใจสงสาร สายธารแล้งปานน้ำใจ
ให้พี่น้องร่วมกันเข้าไว้ สร้างไพรปลูกไม้งามขึ้นมา

สร้างไพรเอาไว้ให้ลูกให้หลาน บ้านเรารวมใจกันหนา
ห้วยน้อยค่อยไหลรินช้า ๆ ก่อนจะมาเป็นมหานที...

---------------------------------------------------------------------------------

สร้างไว้ให้ลูกหลาน ไม่ใช่เพื่อตัวเองที่อีกไม่กี่วันก็ตายกันหมดแล้ว
หยดน้ำน้อย ๆ หลายร้อย หลายล้านหยด จากหลาย ๆ สายมารวมกัน
ในที่สุดก็จะเป็นมหานทีที่ยิ่งใหญ่ได้ 

ขอบคุณทุกหัวใจที่เปิดใจรับ เปิดโอกาสให้โจ้มาเผยแพร่ภาพกิจกรรมแบบนี้ตลอดมา
ถึงจะไม่มีเด็กเล็กมาอ่าน แต่หลายท่านมีลูกหลานที่พร้อมจะรับ...

อย่างที่บอกไว้ในหลายครั้ง อยากให้คนเข้าป่ารู้จักป่า มากกว่าจุดชมวิว

ขอบคุณทุก ๆ ท่านที่ติดตามกระทู้จนจบค่ะ


Special Thank :

- คุณพ่อ คุณแม่ ที่เริ่มช่วยเก็บเสื้อผ้ากองไว้ให้หน้าบ้าน 
- หัวหน้าอุทยานแห่งชาติปางสีดา และเจ้าหน้าที่ทุก ๆ ท่านที่ดูแลรักษาผืนป่าแทนพวกเรา (แต่เป็นอุทยานลูกเมียน้อย จะทำอะไรก็ติดขัดไปหมด)
- ลุงหมู สหายสาริกา กับการกระทำเพื่อสัตว์ป่า และ ธรรมชาติ ชนิดที่ว่าตัวเป็นเกลียว หัวก็เป็นเกลียวเสมอมา ขอบคุณที่เรียกโจ้ไปร่วมงานนี้ด้วยค่ะ
- พี่ปู สาริกา เนเจอร์ ทริป ที่ถ่ายทอดความรู้อีกมากมายหลายอย่างให้มากขึ้นและนำมาบอกต่อพวกเรา
- พี่เอก Nature-Blue ยอมให้นกแก้วนกขุนทองติดรถไปด้วยตลอดการทำงานในครั้งนี้
- พี่โจ นินจา ชายหนุ่มอบอุ่น เฮฮาตลอดเวลา
- คุณคิต แม่ครัวประจำทริป และ ผู้ระดมทุนคนสำคัญ

------------ เจอกันงานหน้าค่ะ 

น้า Rad นอนได้แย้ว อยู่ทำอะไรดึก ๆ คะเนี่ย 

ว๋าย ๆ ๆ บ้านอยู่แถวไหนเนี่ย มีวัวด้วยอ่ะลูลู่ 

ป่ะคับ แยกย้าย นอนหลับพักผ่อน

คับผ๊ม ฝันดีเช่นกันค่ะ ส่งท่านน้าเชียร์บอล 2 จอก 

เจ๊ยยย ไปจริง ๆ แล้วค่ะน้า Rad 

หน้าบ้านมีภูเขาอยู่ลูกนึง(ไว้บังแดด)
อิจฉาลูลู่ 

ขอบคุณค่ะน้าอ๊อกไซด์

ยังตกลงกันไม่ได้ค่ะน้าปลาหน้าดิน ว่าจะทำห้างเซ็นทรัล หรือ เดอะมอลล์ 
ที่หน้าเป็นแบบนี้ นอกจากโดนยาหม่อง ยังมีถากกะถนน โดนเตะ อีกสารพัดค่ะ ไม่งั้นก็สวยไปแล้ว

ยามแล้วยังมีมุมงดงาม ถ้ามีโอกาสจะกลับไปเก็บบรรยากาศหน้าฝนมาให้ดูอีกค่ะน้า pro_James 

อร่อยค่ะน้า ๑เก่ง๑  อ่ะจึ๊ยยย 

เข้าใจและขอบคุณน้าหนอนพิฆาต  มาก ๆ เลยค่ะ
หลาย ๆ ครั้งที่เข้าไปสัมผัสการทำงานของพี่ ๆ ป่าไม้
ได้พูดได้คุยกันในหลายเรื่อง ... ถามว่าครั้งนี้โจ้เหนื่อยหรือเปล่า
ไม่เลยค่ะ ถ้าเทียบกับที่พี่ ๆ เค้าทำกันอยู่ ความเมื่อยล้าที่เกิดขึ้นกับโจ้
ไม่สามารถเรียกว่าเหนื่อยได้เลยสักนิด 
พวกเค้าดูแลสมบัติของชาติที่มีค่ามากกว่าอะไรทั้งหมดอย่างสุดตัวสุดใจ
ถึงไม่มีผลประโยชน์หรืออะไรตอบแทนที่ทำให้มีชีวิตเป็นอยู่สุขสบาย
เค้าก็ยังทำไม่ใช่เพราะหน้าที่ แต่ด้วยหัวใจจริง ๆ

  ขอบคุณค่ะน้านายกร

ขอบคุณที่รับฟังค่ะน้า matongsang 

เอามาฝากน้าหนอนพิฆาต เรื่องราวน่ารัก ๆ ของหมีควายน้อย 200 กิโลกรัม
ที่หลงออกมาจากป่า มาหาของกินแถวบ้านเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่
ที่อยู่หลังร้านอาหาร กับความฮาเมื่อมันตกใจคนจนต้องยกโอ่งมังกรที่อบไก่โอ่งหนีไป
เช้ามาตามไปพบโอ่งไม่ไกลจากจุดเกิดเหตุ แต่ไก่ 2 ตัวที่อบไว้ในโอ่งหายไป....

และเรื่องราวขั้นตอนการจับที่ไม่ได้ออกอากาศที่พันทิพย์

เมื่อเจ้าของบ้านที่ใช้ต้อนหมีหวังดี ล่อหมีเข้าบ้านได้แล้ว
มีเจ้าหน้าที่ 2 คนเดินตามหมีขึ้นไป และตบท้ายด้วยหมอล็อตที่จะยิงยาสลบ
ขณะที่กำลังย่องตามไปด้วยใจระทึก เจ้าของบ้านผู้หวังดีสับคัตเอาท์ไฟดับ
ทำเอาทีมยิงยาสลบต้องวิ่งลงจากบ้านเป็นที่เฮฮา 

สุดท้ายเรื่องราวจะเป็นยังไง คลิกอ่านกันที่ลิงค์ด้านล่างเลยค่ะ

http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E7517224/E7517224.html

ส่วนเว็บที่เกี่ยวกับการศึกษาสัตว์ป่า โจ้เองก็ไม่ค่อยได้เข้าค่ะ
แต่ถ้ามีอีกจะเอามาแนะนำให้น้าหนอนพิฆาตอย่างแน่นอนค่ะ

ขอบคุณค่ะ

ยิ่งมารู้ข่าว ครู ทหาร ลากปืนไปล่าสัตว์แล้วก็เศร้าใจ กับ
ข้าราชการเลวๆบางคน ไม่รู้เค้าสำนึกบ้างมั๊ยว่าที่ทำลงไป คือ อะไร

พวกพ้องมีเยอะค่ะ เด๋วคนก็ลืม...
ก็ยังลอยตัวเป็นที่เคารพของนักเรียนได้ต่อไป

เป็นครูแต่ทำผิดกฏหมายได้แบบไม่รู้สึกอะไร...
แม้จะในห้องเรียนจะทำตัวอย่างที่ดีให้เด็กดูแค่ไหนก็ตามเถอะ
ที่สอน ๆ เด็กเข้าไป บอกได้เต็มปากแบบไม่รู้สึกกระดากบ้างเหรอ
............จงเป็นคนดีของสังคม...........

ขอบคุณค่ะน้า soiree   

ยินดีค่ะน้าหวานหวิว แต่กระทู้นี้ออกแนวร้อนนิดนุงนะคะ 

ขอบคุณน้าจุ๊บเรดาร์ ค่ะ  โชคดี มีผู้ใหญ่ใจดีดึงไปเรียนรู้ และ ร่วมงานด้วย
ไม่งั้นวัวแดงที่โจ้นึกภาพออก ก็คือตัวที่ไปป้อนถั่วฝักยาวให้กินที่สวนสัตว์เปิดเขาเขียว
เมื่อสมัยเรียน ป.6... ( 17 ปีที่แล้วค่ะ ) 

ขอบคุณทุก ๆ ท่านค่ะ 

ดึก ๆ ไม่หลับไม่นอน ขอนำบรรยากาศการซ่อมแซมรังเงือก
จากลุงหมู สหายสาริกา มาให้ชมกันต่อเนื่อง เผื่อใครที่ยังไม่เคยเห็น
อาจจะทึ่งกับขั้นตอนความพยายามของเจ้าหน้าที่ และ เรื่องราวของ
เจ้านกเงือกที่เราไม่เคยรู้ค่ะ 

-----------------------------------------------------------------------------------------

ซ่อมเฮือนฮัก บ้านนกเงือก ปางสีดา และสำรวจวัวแดง รอบ2
http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E7574854/E7574854.html

จากเรื่องราวเมื่อครั้งก่อน  ผมในฐานะตัวแทนโครงการคืนป่า รักษ์น้ำ เพื่อโลกสีเขียว
จากพันทิป  ได้เดินทางเข้าป่ากับทีมสำรวจจากกลุ่มฅนรักษ์สัตว์ป่าและฝ่ายวิจัยสัตว์ป่า
และพันธุ์พืชของ อช.ปางสีดา

เพื่อออก... ตามรอยคันหา " วัวแดง " ถิ่นอาศัยป่าใหญ่ปางสีดา
http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E7473088/E7473088.html

และในครั้งนี้ ( 18-21 ก.พ.52) ก็เช่นกัน ซึ่งเป็นการเดินทางเข้าป่าอีกครั้ง เพื่อทำงาน
สำรวจประชากรและแหล่งอาศัยของวัวแดงในรอบที่สอง จากทีมชุดเก่าที่ทำงานใน
ครั้งแรกและได้ทีมใหม่เข้ามาเสริมอีก 5 ท่าน

จากกลุ่มฅนรักษ์สัตว์ป่า อาทิ โจ นินจา ห้องพานา – น้องโจ้ กะเป๋อ – น้องเอก เนเจอร์บลู
จากห้องสองไพเบี้ย - นายปู คนดูนก และคุณคิตตี้  "BlueSky Society"

แต่ก่อนที่เราและเพื่อนๆทั้งหมดจะเข้าป่าทางด้านทิศตะวันออกของ อช.ปางสีดา ที่บ้านหนองผักแว่น
เขตตาพระยา  ซึ่งเป็นแนวป่ากันชนรอยต่อกับ อช.ตาพระะยาและเทือกเขาพนมดงรักของเขมรนั้น 

ทีมงานสำรวจทั้งหมดก็ไปร่วมด้วยช่วยกันทำการซ่อมแซมเฮือนฮัก บ้านนกเงือก 10 หลัง  ที่บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 16
บนเส้นทางที่มุ่งหน้าไปยังจุดชมวิวของ อช.ปางสีดากันก่อน เพื่อให้ทันฤดูของการผสมพันธุ์นกเงือกในปีนี้

นกเงือก.......เป็นสัญลักษณ์และดัชนีบ่งชี้ความสมบูรณ์ของผืนป่า จับคู่ทำรังตามโพรงไม้ใหญ่
ตัวเมียกกไข่ให้กำเนิดลูกน้อยอยู่ภายใน ตัวผู้ทำหน้าที่ปกป้อง และหาอาหารมาให้จนเติบใหญ่ทั้งแม่และลูก

ใครจะเชื่อว่านกเงือกเกิดมารักเดียวใจเดียว นกเงือกมีอยู่ด้วยกันถึง 54 ชนิดในโลก พบได้ในป่าเขตร้อนของทวีปแอฟริกา
และเอเชียเท่านั้น ส่วนในประเทศไทยมีอยู่ 12 ชนิด เช่น นกกก นกเงือกหัวแรด สำหรับปางสีดาแล้วเราพบมากที่สุดเป็นนกกก
แต่เนื่องจากรังเดิมชำรุดเราจึงมาทำการซ่อมแซม

เดี๋ยวเพื่อน ๆ มาติดตามดูการทำงานด้วยกันทั้งงานซ่อมเฮือนฮัก บ้านนกเงือก และเข้าป่าไปสำราจวัวแดง
อีกเส้นทางหนึ่งจากบ้านหนองผักแว่น ตาพระยา จนถึงเขตรอยต่อเทือกเขาพนมดงรักด้วยกันครับ

---------------------------------------------------------------------------------------------

ภาพเปิดกินหัวใจน้ำตาเล็ด ลดอุณหภูมิร้อนแรงในใจไอ้โจ้ได้ดีจริง ๆ

นกกก หรือ นกกาฮัง หรือ กะวะ (Great  Hornbill, Buceros bicornis)

เป็นนกเงือกขนาดใหญ่มากขนาดตัวราว 150 เซนติเมตร สีเหลืองบนปากและโหนกเกิดจาก
สีของน้ำมันจากต่อมโคนหางที่นกทาเอง  ตัวผู้ตาแดง  ตัวเมียตาขาว  อาหารของนกกก

ได้แก่ ผลไม้ป่า ต่าง ๆ  โดยเฉพาะ ลูกไทร  และยังกิน หนู งู นก แมลง  ฯลฯ 
ตัวเมียจะกระเทาะปากโพรงออกมา ช่วยตัวผู้เลี้ยงลูก  เมื่อลูกนกออกจากไข่
ราว 1 เดือน เลี้ยงลูก 1 ตัวเท่านั้น

และจะจับคู่รักเดียวใจเดียวในฤดูผสมพันธุ์ จะรวมฝูงหลังจากลูก ๆ
โตเป็นหนุ่มสาวแล้ว ส่วนใหญ่จะลงมานอนตามหุบเขาลึกและอยู่ประจำในถิ่นนั้นๆ

ภาคกลาง เราจะพบเห็นได้บ่อย ส่วนทางภาคใต้จะพบเห็นได้ไม่บ่อยนัก
เราสามารถพบเห็นนกกกหรือนกกาฮังได้ตามแหล่งดูนกที่สำคัญ ๆ ได้แก่

อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่,อุทยานแห่งชาติปางสีดา,อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ของผืนป่าตะวันตก ,
อุทยานแห่งชาติเขาสก,อุทยานแห่งชาติเขาหลวง,อุทยานแห่งชาติสุไหงปาดี,เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา บาลา

-----------------------------------------------------------------------------------------
แถม ๆ ค่ะ เหตุที่เวลานกเงือกบินแล้วเกิดเสียงดังจนไอ้โจ้ตกใจมาแล้วหลายครั้ง
ก็เพราะว่า นกเงือกไม่มีขนใต้ปีกเหมือนนกชนิดอื่นไว้กรองเสียงนั่นเอง

วันนี้ทีมงานของเราทั้งหมด 6 ชีวิตและทีมงานจากปางสีดา มีน้องตุ๊ ปางสีดาและเพื่อนๆ
ได้เดินลัดเลาะชายป่าบริเวณ กม.16 ริมถนนเส้นทางขึ้นไปยังจุดชมวิวของปางสีดา 
เพื่อค้นหารังเก่าของนกกกที่เลิกใช้บริการแล้ว

ด้วยภาระกิจที่ต้องทำในครั้งนี้เรามีจุดมุ่งหมายที่จะทำการซ่อมแซมบ้านของนกกก
ให้กลับมาใช้งานได้ดั่งเดิม สาเหตุหนึ่งที่นกกกเหล่านี้ต้องเปลี่ยนรังบ่อยๆ เกิดจาก
รังเดิมได้ทรุดตัวลงจนต่ำ หรือโพรงรังกว้างเกินไปไม่ปลอดภัยสำหรับลูกนก

เราเตรียมอุปกรณ์การปีนเขา ที่ประกอบด้วยเชือกสำหรับการทำงานที่สูง Statik
ของฝรั่งเศส ขนาด 10.5 มม.-คาราบินเนอร์ ออโต้-รูฟเซ๊ฟตี้-ฟิกเกอร์ออฟเอ็กซ์
และแอ๊คแซงค์ชั่น (อุปกรณ์ปีนขึ้นที่สูง จากอิตาเลี่ยน)

วิธีการทำงานขั้นต้นก็เริ่มขึ้น ก่อนที่แสงแดดจะร้อนแรงในวันนี้

เมื่อเราสำรวจจนพบโพรงเก่าที่อยู่ต้นไม้ที่สูงกว่าพื้นดินร่วมๆ 25-30 เมตรได้แล้ว
เราก็จะเริ่มจากการใช้เหล็กแหลมผูกติดมัดเชือกปีนเขาเข้าที่ปลายเหล็กแหลม
แล้วใช้หนังสติกยิงขึ้นไปบนท้องฟ้าให้ผ่านง่ามไม้ใหญ่ที่เป็นจุดเป้าหมายที่เราเลือกไว้
จากนั้นเราจะเริ่มใช้อุปกรณ์ที่สวมใส่กับตัวเราขึ้นไปด้านบนทันที

---------------------------------------------------------------------------------------

ความยากของการปีนขึ้นไปก็อยู่ที่น้ำหนักตัวคนปีนล่ะค่ะ
หนักเท่าไหร่ แขนก็ต้องรับภาระในการดึงตัวขึ้นไปมากเท่านั้น

เง้อ แล้วทำไมยังผ่านร่างทรงมาอีกคะ 

-------------------------------------------------------------------------------

ภาพ "นกเงือก" จับคู่ทำรังตามโพรงไม้ใหญ่ ตัวเมียกกไข่ให้กำเนิดลูกน้อย ตัวผู้ทำหน้าที่ปกป้อง
หาอาหารเลี้ยงทั้งแม่และลูก เป็นความผูกพันและมั่นคงน่าเป็นเยี่ยงอย่าง เพราะหากพ่อนกเป็นอะไรไป
ระหว่างที่แม่นกและลูกน้อยยังอยู่ในโพรง นั่นหมายถึงทุกชีวิตก็จบสิ้นลงไปด้วย

นกกกเป็นนกที่มีนิสัยการทำรังแปลกกว่านกชนิดอื่น คือจะทำรังตามโพรงไม้สูงใหญ่ นกตัวเมีย
จะเข้าไปอยู่ภายในแล้วปิดปากโพรงทางเข้าให้เหลือเพียงช่องแคบ ๆ เพียงพอที่นกเงือกตัวผู้
จะส่งอาหารจำพวกแมลง ผลไม้ชนิดต่าง ๆ ผ่านเข้าไปได้

ตัวเมียจะกกไข่และเลี้ยงลูกโดยรับอาหารจากตัวผู้ซึ่งหาเลี้ยงไปจนกว่าลูกนกจะโตเพียงพอ
แม่นกหรือลูกจึงกระเทาะปากโพรงที่ปิดไว้ออก กว่าจะเสร็จสิ้นฤดูทำรังต้องใช้เวลานานถึง 4 เดือน

-----------------------------------------------------------------------------------------
เพลง นกเงือก
พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ

รอ... จนอ่อนใจเมื่อไรพ่อจะมา
หิวจนไส้แทบขาด อะเน็ดอนาถหนักหนา

ร้องจนเสียงเเหบพร่าขาดอาหาร
คอยในโพรงมืดมัว หวั่นกลัวทุกสิ่งเลวร้าย
อ่อนเเรงนอนรอวันตาย

ลูกยังไม่เห็นตะวัน

พ่อเงือกจ๋าจะกลับมาอีกไหม
ลูกเราเพิ่งสิ้นใจแม่ก็หมดความหวัง

พ่อเงือกจ๋า... ถูกคนฆ่าใช่ไหม
เขาคงตัดหัวพ่อไป ประดับประดาประจาน

พ่อเงือกจ๋า…แม่รักพ่อนิรันดร์

โพรงรังของนกกกซึ่งเราได้ศึกษามาจากที่เขาใหญ่จะพบในต้นไม้ตระกูลยางมากที่สุด
โดยขนาดของต้นไม้ที่มีโพรงใหญ่พอ หากวัดที่ระดับความสูงของหน้าอกคน วัดเส้นผ่าศูนย์กลาง
ตกราว ๆ 1 เมตร ปากโพรงจะต้องไม่ใหญ่หรือเล็กเกินไปขนาดพอดีๆ ก็ตกราว 20x12 ซม.

ความสูงของเพดานรังกว่า 1 เมตรขึ้นไปพื้นโพรงรังต้องไม่ลึกต่ำกว่าขอบประตูล่างมากนัก
ความกว้างภายในโพรงใหญ่พอก็ประมาณ 50x40 ซม. โดยปกตินกกกจะใช้โพรงปีแล้วปีเล่า

หากโพรงนั้นยังเหมาะสมอยู่ ตัวผู้จะเชิญชวนตัวเมียให้เข้าไปดูรังด้วยการโผบินไปเกาะปากโพรง
แล้วยื่นหัวเข้าไปสำรวจภายใน บินเข้าออกหลายครั้ง ขณะเดียวกันก็เกี้ยวพาราสีกันด้วย
ตัวผู้จะกระแซเข้าใกล้ตัวเมียและพยายามป้อนอาหารซึ่งได้แก่ ผลไม้ให้ตัวเมีย บางคู่
อาจใช้เวลานานหลายวันกว่าตัวเมียจะสนใจและยอมบิน เข้ามาดูรัง

เมื่อคิดว่าได้โพรงที่เหมาะเป็นที่ถูกใจแล้ว ตัวเมียจะเริ่มงานทันที ถ้าปากโพรงแคบไป
เนื่องจากการเจริญเติบโตของต้นไม้นกจะเจาะปากโพรงให้กว้างอีกเล็กน้อย กระเทาะ
วัสดุปิดรังเก่าๆออก

แล้วจะมุดเข้าไปในโพรง จากนั้นตัวเมียจะทำความสะอาดภายในโพรงโดยการคาบเศษเมล็ดผลไม้เก่าๆ
เศษขนของปีก่อนโยนทิ้ง แล้วเริ่มปิดปากโพรงเสียใหม่ วัสดุที่หาได้จะถูกผสมกับมูลของตัวเมียรวมทั้ง
อาหารที่สำรอกออกมาแล้วพอกลงบนปากโพรงที่เปรียบเหมือนประตู โดยใช้จงอยปากด้านข้างตีให้ติดกัน
เมื่อวัสดุนี้แห้งจะแข็งและเหนียวมาก ตัวผู้อาจช่วยหาวัสดุเช่นดิน หรือ เปลือกไม้มาให้ แล้วแต่ชนิด
ของนกเงือกว่าชอบประตูที่ทำด้วยวัสดุอะไร เช่น นกกกใช้เปลือกไม้ เศษไม้ผุ ๆ เศษอาหารแต่ไม่ใช้ดินเลย

ตรงข้ามนกแก๊กจะใช้ดินเป็นส่วนใหญ่ นอกจากนี้ตัวผู้จะคอยเฝ้าเป็เพื่อนอยู่ข้างนอกเกือบตลอดเวลา
และคอยป้อนอาหารหลังจากตัวเมียเสร็จงานปิดโพรงในแต่ละวัน บางคู่จะส่งเสียงเบา ๆ ราวกับปลอบประโลม
ให้ตัวเมียอุ่นใจ และเมื่อหากตัวผู้แวบหายไปชั่วคู่ชั่วยาม ตัวเมียจะละงานปิดโพรงตามไปทันที่
ตัวผู้จะต้องพากลับมาที่โพรงอีก จะใช้เวลาปิดปากโพรงอยู่ราว 3-7 วัน


ขอขอบคุณข้อมูลบางส่วน จากอาจารย์แมว หรือ ศ.ดร.พิไล พูลสวัสดิ์ มูลนิธิศึกษาวิจัยนกเงือก

เดี๋ยวเราตามมาศึกษาถึงวิถีชีวิตของนกเงือกกันบ้างว่า การดูแลครอบครัวของนกเงือกเหล่านี้มีความน่ารักมากน้อยเพียงใดนะครับ
เมื่อตัวเมียเริ่มที่จะเข้าโพรงไม้ที่เลือกเอาเป็นเฮือนฮักในฤดูกาลนี้ของการใช้ชีวิตคู่ชั่วนิรันดร์

อาจารย์แมว หรือ ศ.ดร.พิไล พูลสวัสดิ์ เล่าให้ฟังต่ออีกว่า.......

" เมื่อตัวเมียขังตัวเองอยู่ภายในโพรงเรียบร้อยแล้ว ตัวผู้จะทำหน้าที่ดูแลอย่างเคร่งครัดน่ายกย่อง
สรรเสริญเป็นอย่างยิ่งนับเป็นเยี่ยงอย่างที่ดี ในระยะแรกๆ ในการทำรังคือช่วงตัวเมียฟักไข่

การป้อนอาหารจะไม่บ่อยนัก ราววันละ 2-3 ครั้ง อาหารส่วนมากจะเป็นพวกผลไม้
ระยะนี้ตัวผู้พอมีเวลาให้ตัวเองบ้าง ก็จะแต่งตัวให้หล่ออยู่เสมอ ส่วนตัวเมีย
ก็จะถือโอกาสนี้ผลัดขนเสียใหม่

เมื่อเวลาผ่านไปราว 5-7 สัปดาห์ ลูกนกจะฟักออกเป็นตัว ตัวผู้ต้องรับภาระหนักมาก
พ่อนกจะเริ่มหน้าที่ของตนตั้งแต่พระอาทิตย์ขึ้นจนหลังพระอาทิตย์ตก การป้อนอาหาร
จะถี่ขึ้นเรื่อยๆ วันละ 10 ครั้ง หรือกว่านั้นชนิดอาหารที่นำมาป้อนจะมีความหลากหลาย
มากขึ้น มีผลไม้ป่าอื่นๆ นอกจากไทร เช่น ส้มโมง สุรามะริด กำลังเลือดม้า ตาเสือเล็ก
ตาเสือใหญ่ หว้ามะหาดขี้ตุ่น ยางโดน มะเกิ้ม พิพวนป่า มะขามแป พญาไม้ เป็นต้น

นอกจากนี้ยังต้องหาอาหารเสริมโปรตีนมาเลี้ยงลูกเช่น แมลงนานาชนิด สัตว์เลื้อยคลาน
เช่น งู กิ้งก่า ปลา ปู กบ เขียด กิ้งกือ ไส้เดือน นก ไข่และลูกนก หนู กระรอก ค้างคาว เป็นต้น

การหาอาหารต้องไปตามแหล่งผลไม้สุก สำรวจตามโพรงไม้เพื่อหาสัตว์ที่อาศัยอยู่ในโพรง
เช่น กระรอกบินหากจับได้ก็จะนำมาเป็นอาหารให้ลูกนก หรือต้องกระเทาะเปลือกไม้
เพื่อหาตัวหนอน โบยบินเพื่อจับแมลงในอากาศ ลงพื้นดินและริมน้ำเพื่อจับปลา ปู
หาไส้เดือน งูดิน เป็นต้น "..........

---------------------------------------------------------------------------------------------

ส้มโมง สุรามะริด กำลังเลือดม้า ตาเสือเล็ก ตาเสือใหญ่ หว้ามะหาดขี้ตุ่น
ยางโดน มะเกิ้ม พิพวนป่า มะขามแป พญาไม้

เกิดมาก็เพิ่งจะเคยได้ยินชื่อนี่ล่ะค่ะ

เหตุผลและวิถีทำการซ่อมแซมโพรงเดิม หรือโพรงเก่า...

ถึงในปัจจุบันนี้เราจะมีโครงการอุปการะครอบครัวนกเงือก หรือการสร้างโพรงเทียม
สำหรับนกเงือกกันแล้ว แต่การซ่อมโพรงเก่าในวันนี้นั้น เราจะยึดวิธีการทำโดยนำ
วัสดุที่ใกล้เคียงกับของเดิมมาใช้งานมากที่สุด

เช่นขนาดของโพรงเก่ามีความกว้างพอมั้ยที่พ่อนกจะส่งอาหารผ่านจะงอยปาก
แถมนกกกตัวเมียจะเลี้ยงลูกอยู่ภายในโพรงจะสอนลูกๆขยับตัว และฝึกบิน
อยู่ในโพรงอีกด้วย โพรงเก่าที่ซ่อมแซมนั้นต้องเลือกที่อยู่บนต้นไม้สูง ๆ
ห่างจากพื้นดินประมาณ 25-30 เมตร

จากการสำรวจพบว่าเมื่อเราทำการซ่อมโพรงเก่าแล้วต้องใช้เวลาอย่างน้อยประมาณ 1 ปี
กว่าที่นกเงือกจะเข้าไปอยู่ในบ้านหลังใหม่ สาเหตุที่ต้องซ่อมโพรงเก่าให้กับนกกก เพราะ
นกกกไม่สามารถเจาะไม้ได้เอง แต่จะอาศัยโพรงไม้ที่มีอยู่ตามธรรมชาติหรือที่มีสัตว์
ชนิดอื่นๆ ทำโพรงไว้ก่อนแล้วเพื่อเป็นรัง

นกกกเป็นนกที่สะอาดสะอ้าน ทั้งแม่และลูกจะถ่ายมูลผ่านช่องแคบ ๆ นี้ ลูกนกจะไม่สามารถถ่ายมูล
ให้พุ่งพ้นปากโพรงจึงตกอยู่แค่ปากโพรง เมื่อพ่อนกป้อนอาหารเสร็จในแต่ละครั้งจะคาบเอามูลของลูกมันทิ้ง

จากพฤติกรรมนี้เราสามารถจะทำนายได้ว่ารังใดมีลูกนกฟักเป็นตัวแล้ว อาหารพวกที่เป็นผลไม้
ที่มีเมล็ดในแข็งนกกกจะสำรอกทิ้งออกมาภายนอกโพรง เราจึงพบว่าที่โคนต้นไม้ที่เป็นรังนก
จะเต็มไปด้วยมูลนกและเมล็ดผลไม้นานาชนิด ซึ่งจะงอกเป็นต้นกล้าเต็มไปหมด

การเลี้ยงลูกนกกกพ่อนกจะส่งอาหารผ่านแม่นก แม่นกจะมีส่วนในการกำหนดเมนูสำหรับลูกนก
บางคราวพ่อนกนำผลไม้บางชนิดมาป้อนซ้ำ ๆ แม่นกจะปฏิเสธไม่ยอมรับ ถ้าพ่อนกยังตื้อที่ป้อนต่อไป
แม่นกจะรับมาโยนทิ้งไปต่อหน้าต่อตา ก็เป็นสัญญาณเตือนพ่อนกว่าจะต้องเปลี่ยนอาหารแล้ว
มิฉะนั้นจะเหนื่อยเปล่าเพราะแม่เจ้าประคุณโยนทิ่งอย่างไร้เยื่อใย ทั้ง ๆ ที่พ่อนกนั้นเวลาป้อนอาหารแต่ละที
ก็แสนจะอ่อนโยน พ่อนกจะสำรอกอาหารออกมาคราวละหนึ่ง แล้วบรรจงป้อนให้แม่นกชนิดปากต่อปาก
จนกว่าแม่นกจะรับไปจะไม่มีการสำรอกไว้ในโพรงแล้วปล่อยให้เก็บกินเอง และไม่มีการผิดพลาด
โดยป้อนผลไม้ที่ตัวเองกินเนื้อแล้วเป็นอันขาด หากเป็นอาหารประเภทสัตว์ก็จะฆ่าเสียให้ตายก่อน
โดยฟาดกับกิ่งไม้หรือกัดย้ำด้วยจงอยปากแล้วป้อน

เมื่อเวลาล่วงเข้าประมาณสัปดาห์ที่ 10 - 15 พ่อนกจะเริ่มลดอาหารลง ก็แสดงว่าใกล้เวลาอันสมควร
ที่ลูกนกและแม่นกจะออกจากโพรงเสียทีเมื่อออกจากโพรงแล้วลูกนกจะบินได้เกือบทันที
เพราะซ้อมกระพือปีกไว้บ้างแล้วขณะอยู่ในโพรง

พ่อแม่นกจะคอยดูแลโดยป้อนอาหารและสอนร่อนไปในหมู่ไม้ให้ลูกนกอีกราว 5-6 เดือน
หรือ จนกว่าฤดูทำรังใหม่จะใกล้เข้ามา ก็เป็นอันว่าลูกนกบรรลุนิติภาวะที่จะหากินดูแลตัวเองได้

นกกกจัดว่ามีศัตรูน้อยมากๆ แต่ที่สำคัญเห็นจะเป็น หมาไม้ ซึ่งไต่ไปถึงรัง หากพบว่าปากโพรงเปิดอยู่
เนื่องจากแม่นกออกมาก่อน ลูกนกจะตกเป็นเหยื่อของหมาไม้ได้ง่าย อีกา ก็เป็นศัตรูที่สำคัญ
อีกตัวหนึ่งที่มักจะคอยจิกตีลูกนกที่เพิ่งออกจากโพรง

เมื่อเข้าฤดูฝนก็หมดช่วงทำรัง นกกกมักจะรวมกันเป็นฝูงใหญ่บ้างเล็กบ้างแล้วแต่ชนิดนกเงือก
นกกก นกเงือกกรามช้าง ดูจะรวมฝูงกันมากที่สุดบาง คราวอาจรวมกันมากถึง 1000 ตัว
ไปหากินและนอนตามหุบเขาลึก

จากภาพนี้จะเห็นว่าสภาพโพรงเก่ามีความกว้างเกินไป  นกกกตัวเมียจะไม่เลือกใช้โพรงนี้
อย่างแน่นอน เนื่องจากเป็นอันตรายต่อตัวแม่และลูกสูงมาก สังเกตุดูด้านข้างของโพรง
มีกิ่งไม้ให้หมาไม้ยืนเหยียบได้สบายเพื่อเข้ามาทำร้ายแม่นกกับลูกน้อย

โพรงนี้เราจึงทำการซ่อมใหม่ทั้งหมดทั้งด้านหน้าและภายใน โดยเฉพาะด้านหน้านั้น
เราต้องนำไม้แผ่นมาปิดปากโพรง เพื่อลดความกว้างของรังให้เล็กลงแล้วก็ยื่นปีกไม้
ที่เหลือขยายออกไปทางด้านกิ่งไม้ ป้องกันสัตว์อื่นๆเข้ามาทำร้ายนกกก

ส่วนภายในเฮือนฮักหลังนี้ เราต้องขุดเศษไม้ที่ผุอยู่ภายในทั้งหมดออก แล้วนำไม้ที่ทุบ
เป็นชิ้นเล็กๆใส่ลงไปในโพรงให้ตื้นขึ้นโดยกะประมาณว่า ปากของนกกกตัวผู้สามารถ
จะส่งอาหารให้ตัวเมียได้สะดวกกว่าเดิม นี่ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งจากทั้งหมด 10 รังที่เรา
ช่วยซ่อมแซมให้ในปีนี้

จากการที่พวกเราเข้ามาซ่อมแซมโพรงเก่าให้กับนกกกที่ปางสีดาในครั้งนี้
ก็เพราะเราถือว่านกเงือกทั้งหลายมีบทบาทที่สำคัญในการรักษาระบบนิเวศ
ของป่าดงดิบ ก็คือการช่วยกระจายพันธุ์พืชโดยการสำรอกเมล็ดผลไม้ทิ้ง
หรือถ่ายเมล็ดออกมา

ชีวิตของนกเงือกทั้งหลายก็ต้องขึ้นอยู่กับป่าที่มีความสมบูรณ์ มีต้นไม้ใหญ่ ๆ
ที่มีโพรงให้ทำรัง มีแหล่งอาหารที่เพียงพอ เราจึงอาจใช้ให้เป็นตัวบ่งชี้ความ
อุดมสมบูรณ์ของผืนป่าที่นี่ได้

เนื่องจากสถานการณ์ของป่าไม้บ้านเราลดน้อยลงไปทุกที่ ประกอบกับการที่นกถูกล่า
เพื่อนำมาเลี้ยงหรือนำมาใช้ทำเครื่องประดับ ทำให้โอกาสที่นกเงือกจะสืบทอดพันธุ์ต่อไป
ให้คนรุ่นหลังๆ ได้ชื่นชมเห็นที่จะเลือนลาง

ถ้าทุก ๆ ฝ่ายรวมทั้งพวกเรา ยังหลงฟุ้งเฟ้อกับการพัฒนาประเทศโดยปราศจาก
การวางแผนที่รอบคอบ จริงจัง จริงใจ และโปร่งใส มรดกไทยที่ธรรมชาติ
ได้สั่งสมมาช้านาน ไม่จำเพาะแต่นกเงือกเท่านั้น คงถึงกาลอวสานเป็นแน่แท้

เสร็จสิ้นจากงานซ่อมเฮือนฮัก บ้านนกเงือกแล้ว  เดี๋ยวพวกเราก็เดินทางไปเข้าป่ากันต่อครับ 
เพื่อติดตามค้นหาร่องรอยของวัวแดง และสำรวจจุดติดตั้งกล้องคาเมราแท็ป (กล้องบันทึก
ดักถ่ายภาพสัตว์ป่า) ต่อจากเมื่อครั้งที่แล้วที่เราสำรวจจาก อช.ปางสีดาไปหาน้ำตกตีนช้าง.....

-----------------------------------------------------------------------------------------

ก็เป็นรูปแบบการซ่อมแซมรังนกเงือก และความรู้เกี่ยวกับเจ้านกชนิดนี้ที่โจ้ไปสอยมาแบ่งกันปัน
ส่วนที่เหลือก็เป็นการเดินทางเข้าไปตามรอยวัวแดง เพื่อหาจุดติดตั้งกล้องดังที่ได้ลงไว้แล้วค่ะ
ลองแวะไปติดตามดูเนื้อหาสาระในเชิงลึกกันได้ที่

http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E7574854/E7574854.html

ขอบคุณค่ะ 

ขอบคุณและขอน้อมรับคำชมจากน้ากล้วยหอม101 และน้า ๆ ทุกท่านค่ะ

ยิ่งได้เรียนรู้และเข้าใจในธรรมชาติยิ่งสนุกมากขึ้นค่ะน้านายศรีจรัส
ทะเลก็ชอบ แต่แอบลำเอียงเทใจให้ผืนป่าค่ะ 

ขอบคุณค่ะน้า Chinda99 

ขอบคุณค่ะน้า bamboo 

ขอบคุณในอีก 1 มุมมองที่มีค่าค่ะน้าสมยศ 
(แต่โจ้ยังแอบฮาจากกระทู้ตะกี้  )

ป้าโจ้ไม่เข้าใจหรอก...ป้าโจ้ยังเด็ก ไม่ทันกับโลกมายา...  อย่างป้าโจ้ต้องอยู่กับธรรมชาติ 
หนูยอมแพ้.... 

แต่พี่แนนติดภารกิจ  ทุกวันจันทร์- อังคาร  เพราะ  ต้องลุ้นเอาใจช่วย  ดร.วิกานดา
ขอบคุณค่ะพี่แนน  ว่าแต่ดูแล้วออกหมัด เขย่าศอกใส่พี่เอ๊กซ์บ้างป่าว
แบบว่าอั้มเล่นเป็นคุณอรได้น่าอัดจริง ๆ