ภาพที่ 1ความเป็นมา
ปลาส้ม คืออาหารที่ทำด้วยปลาเป็นตัวๆ หรือเป็นชิ้นๆ ผสมกับข้าวสุกและเกลือหมักจนมีรสเปรี้ยว ครับ ส่วนส้มฟัก คืออาหารที่ทำด้วยปลาสับจนละเอียดผสมกับข้าวสุกและเกลือหมักจนมีรสเปรี้ยว
วิธีการเก็บรักษา
- เก็บนาน 1 - 3 วัน เก็บในห้องธรรมดา
- เก็บนาน 3 - 4 สัปดาห์ เก็บในตู้เย็นอุณหภูมิ 8 - 10 องศาเซลเซียส
- เก็บนาน 3 เดือน เก็บอุณหภูมิ - 18องศาเซลเซียส
คุณค่าทางอาหาร
ส้มฟักและปลาส้มเป็นอาหารที่ให้โปรตีน ไขมัน วิตามินและเกลือแร่เช่นเดียวกับปลาสดโดยทั่วไป แต่ผลจากการหมักโดยเชื้อ แบคทีเรียที่สร้างกรดแลคติกที่มีอยู่ในธรรมชาติจะย่อยสลายโปรตีนบางส่วนของปลาไปเป็นกรดอะมิโน จากนั้นกรดอะมิโนจะสลายตัว ไปเป็น เอมีน กรดคีโต แอมโมเนียและคาร์บอนไดออกไซด์ และไขมันบางส่วนของเนื้อปลาจะย่อยสลายไปเป็นกรดไขมัน กลีเซอรอล นอกจากนี้ยังเกิดสารพวกคีโตนและออลดีไฮด์ด้วย
ส่วนผสม
1.เกลือ 2.ข้าวเจ้าหรือข้าวเหนียวสุก
วิธีทำ
1. นำปลามาขอดเกล็ดและเอาไส้ออก
2. ล้างปลาด้วยน้ำให้สะอาดและผึ่งให้สะเด็ดน้ำ
3. ผสมปลากับเกลือและข้าวเจ้าหรือข้าวเหนียวสุกโดยใช้ส่วนผสม ปลา:ข้าวเจ้าหรือข้าวเหนียวสุก:เกลือ อัตราส่วน 10:8:5ส่วน โดยน้ำหนัก (ใช้ข้าว 40% ของเนื้อปลา เกลือ 25% ของเนื้อปลา)
4. หมักส่วนผสมในภาชนะเคลือบหรือภาชนะพลาสติกหรือภาชนะสแตนเลส ที่ทนต่อการกัดกร่อนของกรด
5. ประมาณ 3-4วัน ปลาส้มจะเกิดรสเปรี้ยวและเกิดกลิ่นหอมที่เกิดจากขบวนการหมักโดยเชื้อจุลินทรีย์ที่สร้างกรดแลคติก
อื่นๆ
หมายเหตุ ปลาที่นิยมนำมาทำปลาส้มได้แก่ ปลาสวาย ปลาเทโพ ปลาตะเพียนขาว และปลาสร้อย รวมไปถึงปลากระสูจจุดก็สามารถใช้ได้เช่นกัน