นักดำน้ำ scuba ไม่มีใครไม่รู้จักเจ้าหอยเม่นตัวนี้ แต่สำหรับนักท่องเที่ยวนิยมทะเล หากมีประสบการณ์ในหารไปตำโดนเม่นของเจ้านี่แล้ว คงจำไปได้ชั่วชีวิต เพราะการสัมผัสกับมันแต่ละครั้งก็เจ็บปวดกันพอสมควรอยู่เหมือนกัน สำหรับผู้ที่ยังไม่เคยโดนหรือโดนมาแล้ว แต่ยังไม่รู้วิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น มาดูกันค่ะ เมื่อเวลาโดนเจ้าหอยเม่นเราจะทำไงกันดีกันเนอะ
มารู้จักเจ้าหอยเม่นกันก่อนะ
ลักษณะ มักจะเป็นสีดำเพราะมันคือเม่นทะเลหนามดำ (ที่เจอกันบ่อยและโดนกันบ่อยที่สุด) อยู่บริเวณชายหาดที่ไม่ลึกมาก ซอกหิน และ บริเวณที่ไปดำน้ำดูปะการังกัน หนามมีดำ มีองค์ประกอบหลักเป็นแคลเซียมคาร์บอเนต เปราะบางและมีโพรงขนาดเล็กประกอบด้วยพิษซึ่งเป็นของเหลวโปรตีน
โดนเจ้าหอยเม่นแล้วจะเป็นอย่างไร
อาการ บริเวณที่โดนจะเห็นเป็นจุดดำๆ มีอาการ เจ็บ และ รู้สึกปวดบริเวณที่โดน ประมาณ 20 – 30 นาที หรืออาจจะนานกว่านี้ ขึ้นอยู่กับจำนวนที่โดน ความลึก และชนิดของหอยเม่น หลังจากนั้นอาจมีการบวมและอักเสบตามมาอาจกินระยะเวลาไม่กี่วัน จนถึงเป็นอาทิตย์
วิธีการรักษาเมื่อโดนเจ้าหอยเม่น
- ใช้มือบีบนวดบริเวณที่โดน หรือใช้ของแข็งที่สะอาดทุบตรงที่ถูกตำให้หนามแตกละเอียด
- ใช้น้ำส้มสายชูผสมน้ำ 1 :1 หรือ มะนาวผ่าซีก มาถูบริเวณที่ตำประมาณ 30 นาที เพื่อให้หนามสลายตัวได้เร็วขึ้น เนื่องจากทั้งคู่มีฤทธิ์เป็นกรดจึงไปช่วยละลายหนามในบางส่วนได้ หรือจะแช่บริเวณที่โดนในน้ำอุ่นแบบเท่าที่ทนได้ประมาณ 30 -60 นาที ก็จะช่วยบรรเทาความเจ็บปวดให้ลดลงได้
- หนามที่แตกละเอียดจะสลายไปเองโดยใช้ระยะเวลาประมาณ 1 อาทิตย์
- ถ้าปวดไม่มากอาจกินยาแก้ปวด หรือยาแก้แพ้ แต่ถ้ามีอาการปวดมากหรือมีผื่นแพ้ขึ้นควรจะไปพบแพทย์ในทันที
* สำหรับส่วนนี้ไม่แนะนำเท่าไหร่ ถ้าหากสามารถนำ
หนามที่ตำออกมาได้ก็จะทำให้อาการปวดและแผลหายได้เร็วขึ้น แต่ !! ก็ต้องระวังการอักเสบจากการเอาหนามออกด้วย ถ้าหากหนามตำไม่ลึกมากก็ไม่มีปัญหาอะไรแต่ถ้าหนามลึกมากการเอาออกก็อาจจะมีการอักเสบและรักษายากขึ้นด้วยค่ะ
การป้องกัน ดำน้ำอย่างไรไม่ให้โดนหอยเม่น
ก่อนที่จะลงไปเล่นน้ำทะเล ควรจะสำรวจดูก่อนว่าบริเวณนั้นมีพวกนี้อาศัยอยู่หรือไม่ ถ้ามีก็ควรหลีกเลี่ยงไปที่อื่น หากมีความจำเป็นที่จะต้องเดินหรือย่ำไปตามชายหาดบริเวณที่มีพวกเม่นทะเลอาศัยอยู่นั้น การป้องกันที่ดีที่สุด ก็คือการสวมรองเท้า แต่ก็มิได้หมายความว่าจะป้องกันได้เสมอไป เพราะหนามเม่นทะเลนั้นแหลมสามารถแทงทะลุรองเท้ายางหรือรองเท้าบางๆ ได้ ฉะนั้นควรจะระมัดระวังพยายามอย่าไปเหยียบบนตัวมัน ในบางครั้งเมื่อถูกหนามตำอาจจะทำให้เราเสียการทรงตัวและล้มลงไปทับบนกลุ่มของมันยิ่งทำให้ถูกหนามแทงมากเพิ่มขึ้น ทำให้ได้รับความเจ็บปวดมาก และได้รับพิษมากจะถึงแก่ชีวิตได้ ไม่ควรที่จะใช้ไม้ หรือปากคีบจับและถือด้วยความระมัดระวัง และในขณะลงดำน้ำพยายามลอยตัวขนานกับน้ำไว้เพื่อไม่ให้ขาไปเตะโดนหอยเม่นได้