ตุ๊ดตู่ สัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่งในจำพวกเฮี้ยและตะกวด มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Varanus dumerilii รูปร่างทั่วไปคล้ายเฮี้ย เมื่อเล็กตั้งแต่ปลายปากถึงคอจะมีสีส้มหรือสีแดงเข้ม เมื่อโตสีจะจางลง มีขีดสีดำตั้งแต่ขอบตาถึงคอ ลำตัวมีขวั้นสีเหลืองตั้งแต่คอถึงปลายหาง
ถือได้ว่าเป็นสัตว์ที่เล็กที่สุดในกลุ่มสัตว์จำพวกเฮี้ยและตะกวดที่พบได้ในประเทศไทย และเป็นสัตว์ไม่มีพิษ โดยเต็มที่จะมีขนาด 50 ถึง 125 เซนติเมตร เท่านั้น
เป็นสัตว์ขี้อาย มักอาศัยอยู่ในโพรงไม้ จนมีเอ่ยถึงในบทสร้อยสุภาษิตว่า
ตุ๊ดเอ๋ยตุ๊ดตู่ ในเรี่ยวในรูช่างอยู่ได้...
ในประเทศไทยจะพบเฉพาะภาคใต้ ไปจรดถึงมาเลเซียและอินโดนีเซีย เป็นสัตว์ที่มีความเชื่องช้า ไม่ค่อยออกไปหากินไกลจากที่อาศัย เมื่อหิวจึงจะออกหากิน แล้วก็กลับเข้าหลับนอนตามเดิม การวางไข่ วางไข่ครั้งละ 23 ฟอง ระยะฟักไข่ 203 - 230 วัน
เป็นสัตว์คุ้มครองตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535