ภาพที่ 1
ปัจจุบันดูเหมือนการนิยมใช้กริปเปอร์ยกปลาโดยการคีบปากซึ่งอาจทำให้ปลาบาดเจ็บสาหัสเช่นกระดูกปากล่างแตกหักจากการทำมุมยกทิ้งน้ำหนักปลาลงมากเกินไป รวมถึงจังหวะปลาดิ้น จนหากคิดปล่อยกลับแหล่งน้ำทำให้ปลามีโอกาสรอดชีวิตน้อยมาก จะลดน้อยลงไป ความนิยมในการใช้สวิงช้อนปลาเพื่อลดอาการบาดเจ็บของปลาหากต้องการปล่อยกลับคืนสู่แหล่งน้ำมีมากขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งเพิ่มโอกาสได้ตัวปลา ลดการสะบัดหลุดของปลาหากเลือกใช้สวิงได้ถูกต้องและมีคุณภาพดี วันนี้เราจะมาว่าเรื่องนี้ละครับจากประสพการณ์ส่วนตัว ในการเจอปัญหาการใช้งาน ไม่ว่าจากคุณภาพวัสดุ เนื้องาน ความแข็งแรง ความยาวของสวิงที่เหมาะสม และเนื้อสวิงที่เหมาะสมสำหรับการใช้งานช้อนปลาที่ตกด้วยเหยื่อปลอม ที่มีเบ็ด3เงี่ยงจำนวนอย่างน้อย2ตัวเบ็ดอยู่บนเหยื่อปลอม1ตัวเสมอ ซึ่งมักสร้างปัญหาจนเกิดความหงุดหงิดในการใช้งานอยู่ประจำ เช่นเงี่ยงเบ็ดไปเกี่ยวเนื้อสวิงแกะออกยากหลุดตัวนั้น ติดตัวนี้ ยังไม่นับเวลาแสงน้อย โพล้เพล้โอกาสปลดตัวเบ็ดแทบเป็นไปไม่ได้ รวมถึงการเสียโอกาสแบบน่าเจ็บใจหากปลารวมฝูงกัดลูกปลาต่อหน้า แต่ตัวเบ็ดท่านดันมาติดเนื้อสวิงเสียนี่ หรือไม่ก็เจอปัญหาเนื้อสวิงต้านน้ำหากใช้งานน้ำไหล จนบังคับช้อนปลาไม่ได้ จากการเจอปัญหาเหล่านั้นจึงได้มีการวิเคราะปัญหาจนเป็นที่มาของการเลือกซื้อสวิงที่มีคุณสมบัติที่ดีในการช้อนปลาที่ตกด้วยเหยื่อปลอมในแบบของผมครับ มาครับมาจะเล่าให้ฟัง
ภาพที่ 2
การเลือกซื้อ-เลือกใช้สวิงมีปัจจัยหลักที่ต้องคำนึงถึงเป็นอันดับต้นเช่น
- โครงสร้าง มีผลต่อความแข็งแรง คงทน มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน ไม่ว่าใช้งานน้ำจืดหรือน้ำกร่อยหรือน้ำเค็ม อีกทั้งโครงสร้างยังแบ่งย่อยได้แบบโครงชิ้นเดียว และแบบหลายชิ้นประกอบหรือสวิงแบบพับได้นั่นละครับ
- เนื้อสวิง ความคล่องตัว ความน่าหงุดหงิดและการเสียโอกาสมันอยู่ตรงนี้ละครับ
- ความยาวที่เหมาะสมในการใช้งาน งานแต่ละประเภทมีความคล่องตัวในการใช้งานในความยาวด้ามสวิงที่ไม่เท่ากันนะครับ
- ราคา ว่ากันที่คุณภาพงานและวัสดุล้วนๆ ของถูกและดีไม่มีในโลกครับ
ทีนี้เรามาว่าถึงรายละเอียดลงลึกในหัวข้อย่อยที่บอกไปแล้วทีละข้อย่อยนะครับเชิญทัศนากันได้เลย
- โครงสร้าง มีผลต่อความแข็งแรง คงทน มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน ไม่ว่าใช้งานน้ำจืดหรือน้ำกร่อยหรือน้ำเค็มดังที่กล่าวไปแล้ว โครงสร้างหลักหรือที่เราเรียกว่าโครงสวิงนั้นแบ่งเป็นส่วนโครงสวิงและคอสวิงที่ยึดติดกับด้ามสวิงอีกที โครงสวิงนั้นเท่าที่พบเจอในท้องตลาดมีการทำจากวัสดุหลายชนิดครับ เช่น
**แสตนเลสทั้งแบบตันและกลวง มีคุณสมบัติ ทนแรงงัด แรงบิด แรงยกน้ำหนักของปลาได้ดี ทนการกัดกร่อนไม่ว่าน้ำจืดหรือน้ำเค็ม มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน และมีราคาสูงสำหรับโครงสวิงแบบนี้มักเจอในสวิงที่นำเข้าจากต่างประเทศ ข้อเสียเดียวที่พบเจอแต่พอรับได้เมื่อเทียบกับคุณสมบัติอื่นที่ได้มาคือ น้ำหนักหากเป็นลวดสแตนเลสชนิดตัน หากแบบกลวงจะไม่เจอปัญหาเรื่องน้ำหนักตรงนี้ครับ
**อลูมิเนียมทั้งแบบตันและกลวง มีคุณสมบัติทนการกัดกร่อนได้ดี ไม่ว่าน้ำจืดหรือน้ำเค็ม มีน้ำหนักเบา เสียรูปบิดเบี้ยวง่ายกว่าสแตนเลสหากรับแรงงัดหรือยกปลาที่มีน้ำหนักมาก ไม่ต้องตกใจครับเรื่องการเสียรูปดัดคืนได้ครับ อิอิ ราคาไม่สูงมาก พบเจอได้ในสวิงที่มีขายทั่วไป ไม่ว่าร้านขายอุปกรณ์ตกปลา ประมง ร้านปลาสวยงาม โดยมากมักน้ำเข้าจากจีนแดง
** อลูมินั่มผสมหล่อขึ้นรูป พวกนี้ มักมีอายุการใช้งานที่สั้น หากมีการเก็บรักษาไม่ดีจนเกิดออกไซด์ในเนื้อโลหะ จนทำให้เปราะ แตกหักง่าย ไม่ทนการกัดกร่อน ข้อดีมีเพียงราคาถูกและน้ำหนักเบาเท่านั้น พบเจอได้ในสวิงที่มีขายทั่วไป ไม่ว่าร้านขายอุปกรณ์ตกปลา ประมง ร้านปลาสวยงาม โดยมากมักน้ำเข้าจากจีนแดง
** พลาสติกโพลิเมอร์สีดำ คุณสมบัติคือ เบา เหนียว ทนการกัดกร่อน ราคาถูก แต่ไม่ทนต่อ UVของแสงแดดใช้ไปสักพักมักกรอบแตกหักได้ง่าย ไม่ทนแรงงัดหรือรับน้ำหนักปลามากๆได้ พบเจอได้ในสวิงที่มีขายทั่วไป ไม่ว่าร้านขายอุปกรณ์ตกปลา ประมง ร้านปลาสวยงาม โดยมากมักน้ำเข้าจากจีนแดง
** ท่อโลหะชุบซิ้งค์หรือลวดเส้นโตชุบซิ้งค์ แบบชิ้นเดียวไร้รอยต่อ พวกนี้คงทนกว่าพวกมีรอยต่อหรือสวิงแบบพับได้ ปัญหาเดียวที่เจอมักไม่ทนต่อการกัดกร่อนและมีน้ำหนักสูง พบเจอได้ในสวิงที่มีขายทั่วไป ไม่ว่าร้านขายอุปกรณ์ตกปลา ประมง ร้านปลาสวยงาม โดยมากมักน้ำเข้าจากจีนแดง
ภาพที่ 3
** มาเรื่องโครงสวิงต่อ โครงสวิงแบบชิ้นเดียวขึ้นรูปคงไม่มีปัญหายิบย่อยอะไรเพิ่มเติม ทีนี้โครงสร้างสวิงแบบหลายชิ้นชนิดพับได้มักมีรอยต่อเชื่อมชิ้นส่วนโครงสร้างสวิงเป็นจุดหมุนในการเคลื่อนไหว จุดหมุนเหล่านั้นมักมีรีเว็ทหรือหมุดเป็นตัวยึดโครงสร้างสวิงแบบหลายชิ้นเข้าด้วยกัน เจ้ารีเว็ทนี่ละคือตัวปัญหามักทำจากวัสดุแตกกต่างกันไป ดังต่อไปนี้
** รีเว็ททำด้วยทองเหลืองทั้งแบบกลวงและตัน คุณสมบัติ ทนการกัดกร่อนและเสียดสีได้ดี แข็งแรงทนทาน มักใช้กับโครงสร้างสวิงที่มีราคาค่อนข้างสูงและนำเข้าจากต่างประเทศเช่น ญี่ปุ่น
**รีเว็ททำด้วยอลูมิเนียม มักเป็นแบบกลวง มีคุณสมบัติ ทนการกัดกร่อนได้ดี แต่มีความแข็งแรงน้อยกว่าแบบทองเหลือง ต้นทุนไม่สูงมักพบได้ในชิ้นงานสวิงทั่วไป ทั้งงานทำจีน และญี่ปุ่น ที่เน้นราคาขายไม่แพงหรือตลาดล่างเป็นหลัก
**รีเว็ทชนิดทำจากเหล็กชุบซิ้งค์ ไม่ทนต่อการกัดกร่อน แต่แข็งแรงทนทานสำหรับการใช้งาน อายุชิ้นงานไม่คงทน หากใช้น้ำเค็มหรือกร่อยมักขึ้นสนิม เป็นเหตุให้จุดหมุนล็อกตายขยับลำบาก สุดท้ายหัวย้ำกร่อนและหลุดในที่สุด พบในสวิงราคาถูก
จากภาพประกอบเป็นหมุดย้ำหรือรีเว็ทชนิดทองเหลืองตัน โครงสวิงแบบหลายชิ้นพับได้ทำจากท่อสแตนเลสชนิดกลวง
ภาพที่ 4
** คอสวิง ก็อยู่มนส่วนของโครงสร้างด้วยเช่นกัน และที่สวิงพังใช้งานไม่ได้ส่วนใหญ่มักพังตรงคอสวิงนี้เป็นอันดับต้นๆของปัญหาที่พบสำหรับสวิงแบบพับได้เลยทีเดียว ไม่ว่าแตกป่นเป็นผง หัก หมุดหลุดเป็นต้น คอสวิงนี้ทำจากวัสดุแตกต่างกันไปตามราคาและคุณภาพ จำแนกวัสดุที่ใช้ในการทำคอสวิงที่พบเจอในปัจจุบันทั้งของแพงและของถูกเป็นชนิดๆๆได้ดังนี้
-คอสวิงทำจากอลุมินั่มผสมตะกั่ว+ดีบุก หล่อขึ้นรูป วัสดุนี้มีความแข็งแรงทนทานเหนียวไม่เปราะแตกหักง่าย ทนต่อการกัดกร่อนของน้ำเค็มหรือกร่อย รับแรงงัดหรือยกปลาได้ดี ชิ้นงานเรียบร้อย จากการใช้งานมายังไม่เคยพังสักตัว
-คอสวิงทำจากอัลลอยด์เกรดต่ำหล่อขึ้นรูป มักพบในสวิงราคาถูก ไม่ทนต่อการกัดกร่อน แข็งแรงนระดับนึง ใช้งานไปนานๆจนเกิดออกไซด์มักเปราะแตกหักตรงรอยต่อ อายุการใช้งานสั้นคุณภาพตามราคา
-คอสวิงที่ทำจากพลาสติกโพลิเมอร์สีดำ มักพบได้ทั่วไปในสวิงราคาถูก มีความแข็งแรงในระดับนึงเท่านั้นไม่เหมาะกับการเอาไปงัดหรือยกหนักๆ ทนการกัดกร่อนได้ดี แต่ไม่ทนUV.จากแสงอาทิตย์ ใช้ไปสักพักมักกรอบแตกหัก คุณภาพตามราคาครับ
ภาพที่ 5
- เนื้อสวิง ความน่าหงุดหงิด รำคาญใจสำหรับมือเหยื่อปลอมที่ใช้ปลั๊กชนิดเบ็ด3ทางมักเกิดที่เนื้อสวิงนี่ละ และยังทำให้พลาดโอกาสงามๆในการสร้างโทรฟี่ เช่นหากปลาล่าเหยื่อขึ้นไล่กัดลุกปลาอยู่ตรงหน้า พอเราช้อนปลาตัวแรกขึ้นมาแล้วเพื่อทำเวลา ปลดปลาเสร็จ กลับส่งเหยื่อช่วงนาทีทองนั้นไม่ได้เพราะตัวเบ็ด3ทางเจ้ากรรมเงี่ยงมันเข้าไปเกี่ยวเนื้อสวิงเข้าให้ การปลดก็ไม่ใช่ทำง่ายๆปลดตัวนั้นหลุด ติดตัวนี้ต่อ บางทีเกิดโมโหกระชากจนเนื้อสวิงขาดเสียของไปเลยก็มี 55+ ปัญหาตรงนี้แก้ไขได้ครับโดยการเลือกเนื้อสวิง ซึ่งเท่าที่พบเนื้อสวิงทำจากวัสดุหลัก3ประเภท แต่ละวัสดุมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันไปดังต่อไปนี้
*** เนื้อสวิงทำจากโพลิเมอร์ชนิดเส้นเดี่ยว หรือเรียกแบบง่ายๆว่าเนื้อเอ็นตกปลา เนื้อสวิงชนิดนี้มีข้อดีคือ คล่องตัวสูงไม่ต้านน้ำใช้งานน้ำไหลเช้นแม่น้ำได้ดี กรณีจูงปลาเข้าสวิงไม่ได้จำเป็นต้องใช้สวิงดักช้อนปลาในน้ำช่วยอีกทาง ตัวเบ็ดหรือเงี่ยงเบ็ดไม่เกาะเนื้อสวิงโดยเด็ดขาด ทำให้ไม่ปัญหาหงุดหงิดกวนใจขณะใช้งานดังที่กล่าวไปแล้ว อายุการใช้งานคงทน เหนียวไม่ขาดง่าย ทนต่อ UV.จากแสงแดดได้ดีในระดับน่าพอใจ ข้อเสียคือหายากส์ ราคาแพง มักเจอในสวิงที่ทำจากญี่ปุ่น เป็นเนื้อสวิงที่ใช้งานได้ดีที่สุดจากวัสดุ3ชนิด
ภาพที่ 6
- เนื้อสวิงทำจาก ไนล่อนทอเป็นผืนหรือถักหลายเส้นควั่นเกลียว แล้วจึงถักเป็นเนื้อสวิงอีกที เนื้อสวิงชนิดนี้พบเห็นได้ทั่วไป ตามร้านประมง หรืออุปกรณ์ตกปลา มีราคาถูก คงทนต่อ UV.ในระดับน่าพอใจ เหนียวไม่ขาดง่าย มีราคาไม่แพง หาซื้อได้ง่าย ต้านน้ำกว่าแบบเอ็น และมีน้ำหนักมากกว่า และข้อเสียหลักคืือ ตัวเบ็ดหรือเงี่ยงเบ็ดมักเกาะเนื้อสวิงให้รำคาญดังที่กล่าวไปแล้ว
ภาพที่ 7
- เนื้อสวิงทำจากยางซิลิโคน มักพบในสวิงงาน UL หรืองานปลาเทราซ์กับโครงสวิงด้ามสั้นอาจทำจากไม้หรือวัสดุอื่นในญี่ปุ่น ปัจจุบันมีเนื้อสวิงชนิดนี้ออกขายในบ้านเราด้วย ข้อดีข้อเดียวของเนื้อสวิงแบบนี้คือ เบ็ดไม่เกาะเพราะทำจากซิลิโคนขึ้นรูปชิ้นเดียว มีความคงทนต่อ UV.ในระดับนึง นานเข้าก็จะแข็งและเปื่อยขาดในที่สุด อายุการใช้งานสั้นที่สุดใน3แบบ ต้านน้ำมากทำให้หนักมือเป็นภาราะโดยตรงต่อโครงสร้างสวิง การไล่ช้อนปลากรณีด้ามสวิงยาวแทบเป็นไปไม่ได้เพราะต้านน้ำนี่ละ น้ำหนักมากที่สุดใน3แบบที่กล่าวมา เหมาะจะใช้กับสวิงด้ามสั้นที่มือเอื้อมช้อนได้ถึง งานULตามลำธาร หรือริมคลองเท่านั้นครับ หากสวิงด้ามยาวเช้นด้ามพลาสติก อลูมีเนียมต่อเป็นข้อๆ กราไฟต์ท่อน ไม่มีความแข็งแรงมากๆๆๆเช่นด้ามท่อสแตนเลสชิ้นเดียวเชื่อมขึ้นรูปสวิงเช่นงานปลาบึกไม่แนะนำครับ
ภาพที่ 8
- ด้ามสวิง และความยาวที่เหมาะสมในการใช้งาน ด้ามสวิงเท่าที่พบเจอมักจะทำจากว้สดุ3ชนิดสำหรับด้ามสวิงแบบปรับความยาวได้ เช่น
***กราไฟต์หลายท่อนต่อกัน มีคุสมบัติที่ดีคือ เบา ดีดตัวได้ดี ทำให้ทำด้ามที่มีความยาวมากๆโดยไม่เพิ่มน้ำหนักให้ตัวด้ามจนหนักเกินไปพกพาเคลื่อนย้าย รวมถึงการใช้งานลำบาก นิยมใช้กับสวิงราคาแพง
***ท่ออลูมิเนียมหลายท่อนต่อกัน มีคุณสมบัติที่ดีคือมีความแข็งแรงสูงกว่าแบบแรก แต่ต้องแลกมากับน้ำหนักที่มากกว่า จึงทำด้ามขนาดยาวๆมากไม่ได้เพราะติดปัญหาเรื่องน้ำหนัก และความคล่องตัวการใช้งาน นิยมใช้กับสวิงราคาปานกลางถึงราคาถูก เช่นสวิงจากจีน
***ท่อพลาสติกหลายท่อต่อกัน มีคุณสมบัติที่ดีข้อเดียวความเบา แต่ไม่แข็งแรงทนทาน จึงไม่นิยมทำด้ามยาวมากๆเพราะติดปัญหาเรื่องความแข็งแรงเป็นหลัก
ความยาวที่เหมาะสมกับการใช้งาน ดูระยะจากที่เรายืนไปถึงตัวปลาที่เราช้อนปลาเป็นหลัก สำหรับงานแม่น้ำที่อาจต้องขึ้นตอม่อที่มีความสูงพอสมควร หรือใช้งานตลิ่งที่มีความชันมากๆ นิยมใช้ความยาวยืดตัวได้สูงสุด3เมตรขึ้นไปเป็นหลัก ความยาวระดับนี้มักพบจากวัสดุกราไฟต์ สวิงพวกนี้มีราคาสูงครับ
หากตลิ่งไม่ชันมากระยะช้อนไม่เกิน2เมตรก็เลือกใช้ด้ามที่ทำจากวัสดุชนิดอื่นที่กล่าวมาได้เลยครับ คุณภาพตามราคา
ภาพที่ 9
จากภาพ ด้ามกราไฟต์ชนิดหนาระยะยืดตัวสูงสุดเกือบ4เมตรครับ สุดท้ยนี้ ผมได้แนะนำวิธีเลือกซื้อและหามาใช้จากการดูองค์ประกอบต่างๆที่สวิงที่ดีสำหรับงานเหยื่อปลอมควรมี ไปให้หมดแล้ว ขอให้มีความสุขกับการตกปลาด้วยเหยื่อปลอมครับ